شبهه ای که امروزه مطرح می شود این است که خلفای صدر اسلام که به اهل بیت ظلم کردند مجتهد بودند و اجتهاد کردند و حتی اگر خطا کرده باشند نزد خدا معذورند و نباید از آنان بیزاری جست و آنان را لعن کرد.
جواب: در مقابل نص نباید اجتهاد کرد. مطلب زیر توضیح این جمله است.
«اجتهاد در مقابل نصّ»- که یک اصطلاح اصولى(اصول فقه) است-، یعنى مقدّم داشتن نظر شخصى، بر فرمان صریح خداوند عالم و پیغمبر اکرم- صلّى اللّه علیه و آله و سلّم-!
«نصّ»، یعنى گفتار صریح خداوند (قرآن مجید) و سخنان روشن پیغمبر است که توسط راویان اخبار و أحادیث، به ما رسیده و محدّثان بزرگ اسلامى- اعمّ از شیعه و سنّى- در منابع معتبر خود، آوردهاند.
«اجتهاد» نیز در اصطلاح به معناى اعمال رأى و استنباط حکم است، ولى این اجتهاد، در صورتى براى مجتهد و افراد مطّلع اسلامى، مجاز است که طبق کتاب و سنّت باشد، و نظر مجتهد از این دو منبع سرشار سرچشمه بگیرد، و در جهت مخالف نصّ صریح آن نباشد.
بنابراین، کسى که در مقابل نصّ، اجتهاد مىکند، در حقیقت مىگوید:
«خداوند و پیغمبر براى خود نظرى دارند و من هم نظرى!!». در صورتى که ما به حکم قرآن در اسلام وظیفه داریم همه جا مطیع امر خدا و فرمان پیغمبر باشیم، و معتقدیم که هرگونه نظر مخالف، در برابر فرمان خدا و پیغمبر، معصیت و بدعت و به کلّى از درجه اعتبار ساقط است.
سید عبد الحسین شرف الدین ،اجتهاد در مقابل نص، ص:9و 10، ترجمه ی استاد علی دوانی
برچسب ها : دینی ,
